Gimbrere Legal - Logo - Business Card

Gezamenlijke voogdij over huisdieren

Gezamenlijke voogdij over huisdieren

Gedeelde voogdij over huisdier

Spaanse wetgever beslist: gedeelde voogdij over huisdieren

Gedurende een echtscheidingsprocedure deed een Spaanse rechter in oktober 2021 een uitzonderlijke uitspraak: beide partijen kregen de gezamenlijke voogdij over hun Border Collie genaamd “Panda”. Hierdoor werd besloten dat Panda telkens een maand bij één van zijn baasjes doorbrengt, terwijl beide baasjes wettelijk verantwoordelijk blijven.

Gedurende de gerechtelijke procedure motiveerde advocaat Lola Garcia hierbij het volgende: “Dieren maken deel uit van het gezin en wanneer het gezin wordt opgesplitst, moet het lot van het dier even zwaar wegen als het lot van andere gezinsleden.”

Affectieve band

De Spaanse rechter volgde dit standpunt. Hij overwoog hierbij dat het bezit van een dier kan leiden tot een affectieve band tussen baasjes en het dier. Wat overigens ook tot uiting kwam in verschillende tests. Hierdoor is het ‘formele bezit’ niet langer het toetscriterium, maar wordt gekeken naar het belang van het dier. Door deze benadering bleek – volgens de Spaanse rechter – een gedeelde voogdij de beste oplossing voor Panda en zijn baasjes. De gedachtegang is mijns inziens logisch te volgen: door het loslaten van de formele eigendomsvragen ontstaat ruimte voor deobjectivering. Én kan rekening worden gehouden met de affectieve relatie tussen huisdier en baasje.

Met ingang van 6 januari 2022 heeft de Spaanse wetgever besloten een wetswijziging door te voeren waardoor als onderdeel van een echtscheidingsprocedure ook gedeelde voogdij kan worden verzocht voor een huisdier. Ook is bepaald dat het vermelden van huisdieren in testamenten mogelijk wordt en mogen huisdieren niet langer in beslag worden genomen.

Eerder schreef ik in januari 2021 een artikel voor Tijdschrift Relatierecht en Praktijk (REP). Daarbij ging ik in op de verdelingsproblematiek bij huisdieren dat ontstaat wanneer baasjes hun liefdesrelatie verbreken. Met ingang van 1 januari 2013 trad de kaderwet Wet Dieren in werking waarbij de wetgever een eigenwaarde heeft toegekend aan dieren. Helaas heeft dit – tot op heden – niet geleid tot een verandering binnen het Burgerlijk Wetboek. Hierdoor ontbreekt een expliciete erkenning voor dieren zijnde wezens met gevoel. In veel gevallen leidt dit bij gerechtelijke procedures tot een formele benadering. En is er vooralsnog beperkt ruimte voor een belangenafweging ten gunste van het dier. Met buurlanden Frankrijk, België, Portugal en Spanje als voorlopers lijkt Nederland – spijtig genoeg – voorlopig het traagste jongetje van de klas.

Hopelijk biedt de Spaanse wetswijziging (en daar voorafgaande uitspraak) een inspiratie voor de Nederlandse wetgever. De wetswijziging lijkt voor Spanje in ieder geval een mooie stap in de richting van erkenning van dieren als levende wezens. En het biedt ruimte voor deobjectivering.

Heeft u een advocaat nodig bij een echtscheidingsprocedure in Nederland of Spanje? Gimbrere Legal kan u in dergelijke situaties adviseren en bijstaan. Neem gerust contact op met één van onze personen- en familierecht advocaten.

Call Now